رئیس جمهوری ترامپ دیگر تبعاتی مانند گذشته بر اقتصاد ایران نخواهد داشت

استفاده از سازکار‌های جدید دورزدن تحریم‌ها پس از شوک دهه ۹۰

به گزارش پایگاه خبری نقدینه ، مرتضی عزتی؛ استاد اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس در رابطه با اثر انتخاب ترامپ به عنوان رئیس جمهور آمریکا بر تشدید تحریم‌ها و فشار بر اقتصاد ایران، گفت: پس از سال ۹۷ که پیروزی ترامپ در انتخابات اتفاق افتاد، ایران روزنه‌های جدیدی ایجاد کرد که تحت نظارت و کنترل آمریکا نبود. آمریکا با اینکه اطلاعات مربوط به این روزنه‌ها را در اختیار داشت، اما توان کنترل آن‌ها را نداشت. برای مثال ایران شرکت پالایش نفتی در سوریه ایجاد می‌کرد و نفت را پس از صادرات به سوریه پالایش و به فروش می‌رساند، چنین سازکاری تحت تاثیر تحریم‌ها قرار نمی‌گیرد و اگر هم تحریم در آن اثری داشت، میزان آن بسیار کم بود. نهایت اثر تحریم‌ها بر این سازکار این بود که مثلا نفت در بین راه مصادره شود و یا شرکتی حاضر به حمل نفت ایران نباشد و مشابه این موارد.

وی افزود: ایران در چین، مالزی، اندونزی و سایر کشور‌ها نیز توانست این سازکار را فعال کند. استفاده از روزنه‌های جدید موجب شد که اثرات شوک‌های جدید دیگر به اندازه قبل نباشد؛چراکه در گذشته راهکار‌های زیادی برای دور زدن تحریم‌ها نداشتیم، اما اکنون راهکار‌های بسیاری را ایجاد کرده‌ایم که دیگر تحت کنترل و نظارت آمریکا نیست. قطعا به همان اندازه‌ای که ایران از نظارت و کنترل آمریکا برای اعمال تحریم خارج شود، اثر شوک بر اقتصاد آن کمتر خواهد بود.

عزتی با بیان اینکه اگر ترامپ به عنوان رئیس جمهور انتخاب شود، ممکن است فعالان اقتصادی که از این اتفاقات اطلاعی ندارند، فکر کنند اقتصاد ایران با شوک مواجه می‌شود، گفت:اما واقعیت این است که شرایط امروز اقتصاد ایران با سال ۹۷ تفاوت زیادی دارد. از سال ۹۷ تاکنون ایران در بسیاری از بخش شرایط و موقعیت خود نسبت به تحریم‌ها را تغییر داده و زمینه‌های بسیاری برای ممانعت و جلوگیری از تحریم ایجاد شده که به اقتصاد ایران کمک زیادی می‌کند.

این اقتصاددان با تاکید بر اینکه بهبود روابط اقتصادی ایران با کشور‌های همسایه و آسیای مرکزی، عضویت در شانگ‌های و عضویت در بریکس از جمله مهمترین اتفاقاتی است که موجب اثر کمتر تحریم‌ها می‌شود، اظهار کرد: کشور‌های عضو شانگهای روابط آنچنانی با آمریکا ندارند و نظارت بر اقتصاد آن‌ها برای آمریکا سخت‌تر است؛ بنابراین بنظر می‌رسد، شانگهای حتی نسبت به بریکس اثر بیشتری در کاهش آثار تحریم‌ها بر اقتصاد ایران داشته باشد.

وی در ادامه گفت: تجار و بازرگانانی در کشور‌هایی مثل ازبکستان، ارمنستان، تاجیکستان، افغانستان، چین و روسیه وجود دارند که روابطی با آمریکا ندارند و می‌توانند بدون نظارت و ارتباط با آمریکا با ایران تجارت کنند.

عزتی در پایان تاکید کرد: چنین شرایطی زمینه کاهش اثر تحریم بر اقتصاد ایران را فراهم کرده و حتی اگر ترامپ پیروز انتخابات آمریکا شود، هرگز شاهد شوکی مانند سال ۹۷ و ۹۸ نخواهیم بود.