علت طولانی شدن صف تخصیص ارز چیست؟

به گزارش پایگاه خبری نقدینه ، نوسانات قیمت ارز در بازار آزاد و روند افزایشی دلار نیما در بازار رسمی موجب شده تا حجم تقاضای رسمی برای خرید ارز نسبت به ماه‌های قبل افزایش محسوسی داشته باشد.

همین موضوع موجب شده تا به اذعان برخی واردکننده‌ها، شاهد شکل گیری صف برای تخصیص ارز دولتی باشیم؛ برخی از واردکننده‌ها گله دارند که دو سه ماه است در صف هستند و هنوز ارزی به آن‌ها تعلق نگرفته است.

این درحالی است که آمار روزانه تأمین ارز واردات از سوی بانک مرکزی بیانگر پرداخت بیش از ۴۰ میلیارد دلار به واردات از ابتدای سال تا ۷ آبان ماه است.

بانک مرکزی از اول فروردین ماه تا ۷ آبان ماه امسال، ۴۰ میلیارد و ۴۰۵ میلیون دلار ارز برای واردات کالا‌های اساسی، دارو، کالا‌های تجاری و بازرگانی، واردات در مقابل صادرات و خدمات تأمین کرده است.

در این بازه زمانی برای کالا‌های تجاری و بازرگانی مبلغ ۲۱ میلیارد و ۸۵۵ میلیون دلار و برای واردات در مقابل صادرات مبلغ ۸ میلیارد و ۸۹۰ میلیون دلار و در مجموع ۳۰ میلیارد دلار و ۷۴۵ میلیون دلار تأمین ارز صنایع صورت گرفته است.

این گزارش حاکی از آن است تأمین ارز نیمایی برای «صنایع حمل و نقل و خودرو» معادل سه میلیارد و ۵۴۴ میلیون دلار، «ماشین آلات و تجهیزات تولید» معادل دو میلیارد و ۱۵۵ میلیون دلار، «صنایع معدنی» یک میلیارد و ۶۹۸ میلیون دلار، «صنایع شیمیایی و پلیمری» دو میلیارد و ۳۶۶ میلیون دلار، «صنایع و تجهیزات برق و الکترونیک» معادل دو میلیارد و ۷۸۳ میلیون دلار، «منسوجات و پوشاک» معادل یک میلیارد و ۹۳ میلیون دلار صورت گرفته است. این گروه‌های صنایع همچنین به ترتیب یک میلیارد و ۹۳۶ میلیون دلار، یک میلیارد و ۶۴۱ میلیون دلار، یک میلیارد و ۷۳۶ میلیون دلار، ۷۵۵ میلیون دلار، ۲۹۹ میلیون دلار، ۵۰ میلیون دلار ارز توافقی یا واردات در مقابل صادرات تا پایان روز ۷ آبان ماه سال جاری دریافت کرده اند.

همچنین تا تاریخ ۷ آبان ماه، سایر صنایع ۸ میلیارد و ۲۵۶ میلیون دلار ارز نیمایی و دو میلیارد و ۴۷۳ میلیون دلار ارز توافقی یا واردات در مقابل صادرات دریافت کرده اند.

بر اساس این گزارش، میانگین موزون نرخ ارز یک ماهه منتهی به ۷ آبان ماه، ۴۴ هزار و ۷۸۹ تومان برای دلار، ۴۸ هزار و ۳۵۱ تومان برای یورو و ۱۲ هزار و ۱۹۵ تومان برای درهم محاسبه شده است.

با وجود تأمین ارز بیش از ۴۰ میلیارد دلاری برای واردات از ابتدای سال تا کنون، اما بازهم برخی از واردکننده‌ها مدعی هستند که امکان دریافت ارز دولتی را ندارند و بانک مرکزی ارزی به آن‌ها نمی‌دهد.

گفت‌وگو با فعالان اقتصادی بیانگر آن است که یکی از دلایل بانک مرکزی برای عدم پاسخگویی به برخی نیاز‌ها در بازار رسمی، افزایش تقاضای کاذب است. برخی از تجار به دلیل نگرانی از آینده قیمت ارز سعی دارند تا در قیمت‌های فعلی نسبت به خرید دلار اقدام کنند چراکه نگران افزایش قیمت ارز در ماه‌های آینده هستند.

چرا تقاضای کاذب زیاد شد؟

مجیدرضا حریری؛ رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین با اشاره به مناسب بودن وضعیت تامین و تخصیص ارز به تولیدکنندگان و واردکنندگان مواد اولیه و کالا‌های اساسی مورد نیاز کشور اظهار کرد: برخی از واردکنندگان مواد اولیه و تولیدکنندگانی که نیازمند واردات مواد اولیه و قطعات هستند نسبت به طولانی شدن روند تخصیص ارز دولتی گلایه‌مند هستند به‌نحوی که بر این موضوع تاکید دارند که بعضا نزدیک به سه ماه در صف تخصیص ارز می‌مانند.

وی ادامه داد: بخشی از گلایه تولیدکنندگان ناظر به تعویق در دریافت ارز مورد نیاز است با این حال باید به یک نکته مهم که می‌تواند بخشی از ابزار مدیریتی بانک مرکزی برای ساماندهی بازار ارز دولتی باشد اشاره کرد، تدبیری که مانع برخی سوء استفاده‌ها شده است.

حریری در این باره تصریح کرد: علی رغم برخی گلایه‌ها درخصوص طولانی شدن صف تخصیص ارز باید به این موضوع مهم اشاره و اعتراف کرد که تا همین لحظه با صراحت می‌توان گفت که هیچ کارخانه‌ای کمبودی در تامین مواد اولیه یا لوازم مصرفی خود را حس نکرده است؛ لذا مواد اولیه و مواد مصرفی کارخانه‌ها و بنگاه‌های تولیدی کاملا تامین شده است.

رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین گفت: بخشی از گلایه‌هایی که درباره طولانی شدن صف تخصیص ارز دولتی بیان می‌شود ناشی از آن است که اگر وارد کننده‌ای دو ماه پیش ارز دولتی برای واردات دریافت کرده باشد نسبت به امروز ۲۰ درصد ارز ارزان‌تری دریافت کرده بنابراین واردکنندگان در تلاش هستند که هر چه زودتر ارز دریافت کنند شاید به برخی افزایش قیمت‌ها نخورند به این خاطر شاهد تقاضای کاذب دریافت ارز دولتی هستیم که به طولانی شدن صف دریافت ارز دامن می‌زند.

وی در این باره افزود: اگر بین سیاستگذار و مصرف کننده ارز که تولیدکننده و وارد کننده است اعتماد برقرار باشد و دو طرف به هم اطمینان داشته باشند و تقاضای کاذبی بر بانک مرکزی به دلیل برخی نگرانی‌ها درباره نرخ ارز تحمیل نشود؛ قطعا ارز مورد نیاز تولیدکننده و واردکننده در اسرع وقت تامین می‌شود؛ چرا که تا کنون در این مسیر چالشی مشاهده نشده که کمبودی گزارش شود.

حریری خاطر نشان کرد: متاسفانه تولیدکننده و واردکننده فکر می‌کنند اگر امروز از بانک مرکزی ارز بیشتری بگیرند می‌توانند با ارز ارزان‌تری نسبت به ماه‌های آینده واردات مورد نیاز خود را انجام دهند و، چون از آن سمت بانک مرکزی متوجه کاذب بودن بسیاری از تقاضاهاست لذا گلایه‌ها نسبت به طولانی شدن تخصیص ارز شنیده می‌شود.

وی در پایان تاکید کرد: امیدواریم تقاضای کاذبی برای دریافت ارز دولتی به بانک مرکزی تحمیل نشود و بانک مرکزی هم روند تخصیص ارز به درخواست‌های واقعی را به سرعت پاسخ دهد تا مصرف‌کننده نهایی زیان نبیند و مجبور به خرید کالا با قیمت بالا نشود.

منبع: تسنیم